บลอคนี้จะแนะนำเครื่องมือที่ใช้ดู Retention ได้ครับ นั่นก็คือ Cohort Analysis ใน google analytics

เข้าไปที่หน้า Cohort Analysis ได้จากเมนู Audience ด้านซ้ายมือตามในภาพครับ

พอเข้ามาแล้วจะเห็นหน้าตามันเป็นแบบนี้

ข้อมูลที่เห็นในภาพก็คือข้อมูลว่าคนเล่นที่เข้ามาเล่นในวันแรกของแต่ละวัน ได้กลับมาเล่นอีกในวันถัดๆมาเป็นจำนวนเท่าไร

เช่น Row ที่ 2(Apr 16, 2016) จะบอกข้อมูลว่า คนที่เข้าเกมครั้งแรกวันที่ 16 กลับเข้ามาเล่นในวันที่ 17,18,19,…,23 เป็นจำนวนกี่ %

ส่วน Row แรกสุดคือค่าเฉลี่ยของข้อมูลทั้งหมด

เพราะฉะนั้น D1 ที่เราต้องการดู ก็คือข้อมูลใน Column ที่ 2 (Day 1) นี่แหละครับ D7 ก็ไปดูที่ Column Day7

แล้ว D30 ล่ะ?

ตอนนี้ผมก็ยังไม่รู้ครับ ว่าจะหา D30 ดูได้จากไหน เพราะแม้ว่า Cohort Analysis จะสามารถปรับ Date Range เป็น Last 30days ได้

แต่ว่า Column มันก็ยังคงโชว์ถึงแค่ Day12 เท่านั้น ส่วน Row จะมีถึง 30 วัน

[ความเห็นส่วนตัว]
จริงๆแล้ว เราสามารถปรับ Cohort Size เป็น by week ได้เหมือนกัน แต่ว่าข้อมูลก็อาจจะไม่ตรงเป๊ะกับ D30 ที่ต้องการดู อันนี้จะได้ข้อมูลเป็นช่วงสัปดาห์แทน ซึ่งผมคิดว่าไม่น่าจะเอาไปเทียบกับตัวเลข D30 ควรจะเป็น 10% ได้ซะทีเดียว แต่ก็อาจจะเอาไว้ดูเป็นแนวโน้มได้ครับ

ถ้าท่านใดผ่านมาอ่านแล้ว แล้วรู้ว่าจะดู D30 ได้ยังไง ก็รบกวนช่วยสอนผมหน่อยนะครับ ขอบคุณล่วงหน้าครับ

Facebook มีอะไรใหม่?

ในงาน f8 ปี 2010 นี้เองที่เป็นงานแถลงข่าวใหญ่ของทาง Facebook ซึ่งปีนี้ ทาง Facebook ได้เปิดตัว Feature ใหม่ๆ 3 ตัวหลักดังนี้

1. Social Plugin จะคล้ายๆ กับ Facebook Connect ที่ทาง Facebook มีอยู่แล้ว แต่ได้ถูกพัฒนาให้ดีขึ้นกว่าเดิมมาก เช่น ปุ่ม login with face ซึ่งจะแสดงรายชื่อเพื่อนที่เข้าใช้งานเว็บไซต์ที่ติดตั้ง code ตัวนี้ไว้ ทำให้เรารู้ได้ทันทีว่ามีเพื่อนคนใดของเราบ้างที่เข้าใช้งานเว็บไซต์แห่งนี้เช่นเดียวกับเรา แต่พระเอกของ Social Plugin จริงๆ คือปุ่ม Like ครับ ซึ่งจะตัวเว็บไซต์เองจะได้ประโยชน์จากปุ่ม Like มาก เนื่องจากเมื่อผู้ใช้กด Like แล้ว ใน wall ของผู้ใช้จะปรากฎข้อความว่าผู้ใช้กด Like หน้าอะไร พร้อมใส่ link มายังเว็บไซต์ที่ติดปุ่มเอาไว้ให้อัตโนมัติ เป็นการเพิ่ม traffic กลับมายังตัวเว็บไซต์เองได้เป็นอย่างดี
2. Open Graph API ส่วนนี้คือการกรอกข้อมูลใน tag meta ใน html เอาไว้ว่าหน้าๆ นี้มีรายละเอียดเกี่ยวกับเรื่องอะไร มีเจ้าของ content เป็นใคร มีที่ตั้งอยู่ที่ไหน (ระบุกันเป็น latitude, longtitude ได้เลยทีเดียว) มี contact ให้ติดต่อได้ทางใดบ้าง ซึ่งพูดง่ายๆ คือ tab info ใน Page นั่นแหละครับ เมื่อมีผู้ใช้มากด Like ที่หน้านี้ content ที่กรอกไว้จะถูกส่งกลับไปให้ facebook เก็บเป็นสถิติเอาไว้ ตัวอย่างเช่น เว็บ review หนัง แล้วผู้ใช้มากด Like ให้กับหนังเรื่อง Iron Man facebook จะรู้ทันทีว่าคนๆ นี้ชอบ content ประเภท Movies เรื่อง Iron Man และข้อมูลจะถูกส่งไปยังหน้า Profile ของผู้ใช้คนนั้นให้เลย ตรงนี้ถูกกล่าวขานว่าจะทำให้กลายเป็น “Semantic Web”
3. Graph API คือส่วนสำหรับการร้องขอข้อมูลใดๆ จาก Facebook มาใช้งาน สามารถใช้งานได้แม้แต่การดึง profile ของผู้ใช้หากผู้ใช้ให้อนุญาต โดยการเรียกใช้งานจะสามารถเรียกผ่าน URL ได้ทั้งหมด หากขอข้อมูลโดยไม่มีการใช้งาน OAuth จะได้ข้อมูลเพียง ข้อมูล public ที่ผู้ใช้เปิดสิทธิไว้ให้ แต่หากใช้ OAuth ขอ token มาแล้วข้อมูลที่ร้องขอได้จะมากขึ้นตามสิทธิที่ผู้ใช้ให้อนุญาต ตรงนี้ทำให้การใช้งานผ่าน curl ใน command line สามารถกระทำได้ง่ายมาก หรือแม้แต่เรียกรูป profile ของผู้ใช้โดยการใส่ URL ลงใน tag <img> ก็ตาม นอกจากนี้ยังใช้การส่ง POST เพื่อ update ข้อมูลกลับ facebook ได้อีกด้วย

Feature ใหม่นี้มีประโยชน์อย่างไร?

การเปิด Feature ใหม่นี้มีประโยชน์มากมายหลายประการดังนี้

1. เป็นการยกสังคมออนไลน์ออกมานอก Facebook ทุกๆ เว็บไซต์สามารถมีองค์ประกอบได้ทุกอย่างที่ Page มี (Fan คือจำนวน Likes, ตัว content ในเว็บแทน wall แจ้งข่าวสาร) และยังสามารถตกแต่งหน้าเว็บได้อิสระตามความชอบใจ ไม่ต้องเป็นไปตามหน้าตา facebook
2. ผู้ใช้กด like ที่หน้าเว็บแล้วข้อมูลความสนใจของผู้ใช้เช่น เพลง หนัง หนังสือ นิยาย จะถูกส่งเข้า profile ของผู้ใช้คนนั้นๆ ทันที โดยที่ผู้ใช้ไม่จำเป็นต้องกรอกข้อมูลใดๆ ในหน้า profile เพิ่มเติมเองเลย ทำให้ facebook มีข้อมูลความสนใจของผู้ใช้ที่เกิดจากการใช้งานจริงเพิ่มขึ้นอีกมาก
3. การใช้งาน content หรือตรวจสอบว่าเป็น content ที่มีคุณภาพหรือไม่ ผู้ใช้จะดูจากจำนวน Friend ว่ามีใครมา Like บ้าง ทำให้ content ที่มีคุณภาพในมุมมองของผู้ใช้แต่ละคนแตกต่างกันโดยสิ้นเชิง เช่น นาย A เข้ามาแล้วมี Friend กด Like จำนวน 200 คนนาย A จะคิดว่า content ในหน้านี้ดีมาก ในขณะที่นาย C เข้ามาแล้วพบว่ามี Friend กด Like เพียง 5 คน นาย C อาจจะออกจากหน้านี้ไปโดยไม่ทันได้อ่านเนื้อหาเลยก็ได้เนื่องจากตัดสินตามจำนวนเพื่อนที่เห็น จะเห็นว่าข้อมูลในหน้าหนึ่งๆ สามารถโด่งดังได้หลากหลายกลุ่มมาก แต่ก็ไม่ใช่ทุกกลุ่มที่จะดัง การกรองข้อมูลด้วยคนใช้จริงที่เป็น Friend กด Like จึงเป็นรูปแบบใหม่ในการวัดคุณภาพ content เลยทีเดียว
4. จาก Open Graph API ได้ข้อมูล keyword จากเว็บ content จำนวนมากที่นำปุ่ม Like ไปติด ส่งต่อข้อมูลให้ Graph API เรียกไปใช้ต่อได้ และสุดท้ายคือแสดงข้อมูลด้วย Social Plugin ค่อนข้างครบวงจรเลยทีเดียวครับ

แล้ว Facebook จะมาครองอินเตอร์เนตแทนที่ Google ได้อย่างไร?

ขอแยกประเด็นเป็นข้อๆ ดังนี้ครับ

1. Product หลักของ Google คือ Search Engine ถูกไหมครับ แต่จะเกิดอะไรขึ้นถ้าการ search นั้นถูกอ้างอิงโดยสิ่งที่ผู้ใช้คนนั้นสนใจอยู่? และยิ่ง facebook รุกออกนอกกำแพงภายในเว็บตัวเองออกไปเว็บไซต์ใดๆ แล้ว การ search จะยิ่งมีคุณภาพมากขึ้น ผลลัพธ์การค้นหาที่เกี่ยวข้องกับความสนใจของผู้ใช้ที่ผ่านมาจะปรากฏขึ้นเป็นอันดับแรกๆ ทำให้ได้ข้อมูลที่แม่นยำกว่าเดิมมาก อีกทั้งเมื่อพบข้อมูลสินค้าใดๆ แล้วยังสามารถระบุข้อมูลตำแหน่ง และสถานที่ติดต่อได้ทันที ตามที่ผมกล่าวไว้ใน Open Graph API
2. มาพูดในแง่การหารายได้กันบ้าง รายได้หลัก Google มาจาก AdWord และ Adsense แต่ทว่าทุกวันนี้ Facebook Ads เป็นอะไรที่มีคุณภาพกว่า AdWord มากหลายเท่า เนื่องจากระบุกลุ่มเป้าหมายได้ละเอียดตั้งแต่เพศ อายุ ประเทศ ไปจนถึงความสนใจ และเมื่อ Facebook ปูทางไว้แล้วด้วย Social Plugin ต่างๆ ที่ติดตามเว็บไซต์กระจายตัวมากขึ้นไปทั่ว อีกหน่อยการจะทำโฆษณาแบบ Adsense ไปติดตามเว็บที่มี Social Plugin ก็ไม่ใช่เรื่องยาก แถมยัง target ได้ตรงกว่า AdWord หลายเท่าอีกด้วย แล้วยังมีการกด Like ของเพื่อนๆ เข้ามาตรงส่วนโฆษณาอีกต่างหาก พูดง่ายๆ ว่า AdWord ดูกระจอกไปเลยในทันที
3. Google คงจะพอรู้ตัวว่าสู้ Facebook ลำบาก เลยพยายามดัน Google Buzz ที่เป็น Social Network ออกมา เพื่อจะอาศัยประโยชน์ข้อเดียวกับ Facebook แต่ปรากฏว่ากลุ่มผู้ใช้ยังคงอยู่ในวงแคบ (ใน Gmail) เท่านั้น
4. ความ Real Time ของข่าวสารก็เป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่ Google สู้ Social Network ไม่ได้ทั้ง Twitter และ Facebook เนื่องจาก content ที่โพสต์โดยผู้ใช้ย่อมไวกว่ารอ bot ไปวิ่งเก็บตามที่ต่างๆ มารวมกันแน่นอน แม้ว่า Google จะเพิ่ม Social Search แต่แน่นอนนั่นไม่ใช่ข้อมูลของ Google เอง แล้ว Google จะอยู่ได้อย่างไร!

สรุปได้ง่ายๆ ว่าหมัดเด็ดของ Google ที่อยู่ยืนยงมานานนับสิบปี ตอนนี้กำลังจะโดนตีตลาดแล้วอย่างแน่นอน Search Engine ที่โดน Bing เข้าตีแต่ยังไม่ประสบความสำเร็จ อาจจะโดน Facebook ตีชนะไปเสียก่อนในเร็ววันนี้ แหล่งรายได้หลักจากโฆษณาที่แทรกอยู่ในบริการของ Google เมื่อ Facebook กระจาย Facebook Ads ไปตามเว็บต่างๆ เมื่อไรก็เสร็จ แม้แต่ Google Docs ยังโดน docs.com ที่เป็นความร่วมมือของ facebook กับทาง microsoft เข้าแข่งด้วยหัวใจหลักของ Google โดนตีพังเสียหายหมด หนทางรอดของ Google ตอนนี้ สงสัยว่าคงจะอยุ่ที่ Android ที่ Google กระจายตัวสู่ตลาดได้ดีมากเพียงอย่างเดียวแล้วกระมัง

เหตุการณ์จะเป็นเช่นไร คงต้องรอดูสถานการณ์ต่อไปละครับ

ที่จริงแล้วมันเป็นฟังค์ชัน Copy & Paste ผ่าน server ของทาง Google

เมื่อเราสั่ง Copy ด้วยฟังค์ชันนี้แล้ว ข้อมูลทั้งหมดที่เลือกไว้ จะถูกส่งไปเก็บไว้ และเราสามารถกลับมาเรียกใช้ได้ ทุกครั้งที่เราเข้าสู่ระบบ ดังนั้นไม่ว่าเราจะใช้คอมพิวเตอร์เครื่องไหน ข้อมูลที่เราคัดลอกเอาไว้ก็จะยังคงอยู่ และสามารถส่งผ่านกันระหว่าง Google Docs เองได้

การคัดลอกทั้งหมดจะยังรักษาฟอร์แมทของข้อมูลไว้ได้ ตัวอย่าง การคัดลอกจาก Spreadsheet ไป Document

ขนาดความกว้างของตารางก็ยังอยู่

สำหรับข้อมูลที่ถูกส่งขึ้นไปเก็บไว้ เราสามารถเก็บไว้ได้ทั้งหมด 10 ชุดด้วยกัน และแต่ละชุดข้อมูลจะมี อายุ 30 วัน ก่อนจะถูกลบไป

จากที่เคยถามคนใช้งานมา วิธีที่เค้าใช้คือพิมพ์หลายบรรทัดใน notepad แล้วค่อย copy ไปใส่…

… รู้สึกว่ายุ่งยากไหมครับ แต่ผมพึ่งเจอวิธีที่สะดวกกว่านั้นแหละ นั่นคือ

สำหรับ Excel Alt+Enter ครับ

และ สำหรับ Google Doc สามารถใช้ได้ทั้ง Alt+Enter และ Ctrl+Enter ครับ

(Google Doc ใน Chrome จะใช้ Alt+Enter ไมไ่่ด้ครับ)

ก็เป็นอีกเรื่องครับที่เป็น เรื่องง่ายแต่กูไม่รู้

• Firefox ใช้เวลา Startup Program นานมาก หลายนาที
• กินแรมมหาศาล (ส่วนนึงเพราะผมลง Extension ไว้เยอะด้วยนั่นแหละ)
• ลง Extension ต้อง restart

แค่นี้ก็เพียงพอที่จะทำให้ผมเปลี่ยนใจมา Chrome ได้แล้วละครับ(ฮา) เพราะมันเร็วกว่ามาก และมีตัวจัดการ Process ของแต่ละ Extension ได้อย่างลื่นไหลโดยไม่ต้อง restart browser เอาเป็นว่ามาเข้าเรื่องกันดีกว่า เนื่องในตอนนี้ Google Chrome 4.0 ได้ support Extension ค่อนข้างสมบูรณ์มากแล้ว สามารถดาวน์โหลดได้ที่นี่ เมื่อดาวน์โหลดเสร็จแล้วมีเว็บรวม Extension อยู่สองเว็บคือ Official Site ของ Google และเว็บ Chrome Extension ส่วน Extension ที่ผมขอแนะนำมีดังนี้

• Last Pass ตัวช่วยจำ password ผ่านเว็บไซต์ แต่ตัวนี้ต้องสมัครสมาชิกกับทางเว็บมันซะก่อน ตัวนี้ผมใช้ตั้งแต่ยังใช้ Firefox อยู่ work ดีครับ เข้าเว็บแล้วไม่ต้องคลิกอะไรก็ล็อกอินให้เลย และเก็บข้อมูลไว้ที่เว็บ ไม่ใช่ในเครื่อง จึง secure กว่า
• AdBlock+ ใช้บล็อคโฆษณาหรือ content ส่วนที่เราไม่ต้องการดูได้ตลอดกาล ใช้แทน Adblock Plus ใน Firefox ได้เลย(แต่มีจุดอ่อนคือต้องคลิกเอง ไม่มีฐานข้อมูลให้เหมือนของ Firefox)
• RSS Supscription เป็นตัว auto detect rss ในหน้าเว็บเหมือน Firefox ใครขัดใจที่ Chrome ไม่มีไอคอน rss ให้คลิกที่ช่อง URL ก็ลงตัวนี้แก้ขัดได้
• Facebook Notifications ตัวเช็ค Notifications มุมขวาล่างของ Facebook ครับ ใช้งานได้ดี เสียอย่างเดียวตอนคลิกจะดูว่ามีอะไรใหม่มันโหลดช้าไปหน่อย
• Gmail Checker Plus ตามชื่อครับ แต่ผมชอบที่สามารถ Mark as read, Delete, Reply ผ่าน extension ได้เลย ไม่ต้องเข้าเว็บ Gmail รอโหลดให้เสียเวลา
• IE Tab เหมือนของ Firefox ครับ เปิด IE ใน tab Chrome
• Delicious Bookmarks ตัว sync bookmark ที่ผมใช้อยู่ประจำ เก็บข้อมูลบนเว็บ เวลาย้ายเครื่องก็ไปค้นได้ไม่มีปัญหา CTRL+D เพื่อ bookmark เว็บได้ แต่ระบบ search ยัง search จาก tag ไม่ได้
• Mouse Stroke (Mouse Gesture นั่นแหละ) เอาไว้ลากเม้าส์ไปทางซ้าย, ขวา แทนกด back, forward ได้
• Smooth Scroll เอาไว้ตอนเลื่อน scrollbar ให้เท่ห์ขึ้น
• Chrome Bird แทน Echofon(TwitterFox) ใน firefox ได้เลยครับ ใช้เล่น Twitter ผ่าน Chrome นั่นเอง
• Youtube Downloader ตามชื่อครับ เพิ่มปุ่มดาวน์โหลดในเว็บ youtube
• One Manga Full Chapter Loader อันนี้ไว้อ่านการ์ตูนเว็บ onemanga ครับ เพื่อความบันเทิงส่วนตัว 555 (Chrome สามารถ install UserScripts ได้เลยโดยไม่ต้องอาศัย Greasemonkey เหมือนอย่าง Firefox ครับ)

สำหรับ Firebug นั้นตัว Chrome เองมี Developer Tools อยู่แล้ว (คลิกขวา Inspect หรือ CTRL+Shift+I) สามารถแก้ HTML, edit css, Debug Javascript, ตรวจ Resource(tab net ใน firebug) และดู cookie ได้ แม้จะยังใช้ไม่ง่ายเท่า Firebug แต่ก็พอจะแทนที่ได้ครบแล้ว

มาใช้ Chrome กันเถอะครับ!